ASP.NET Core MVC’de Kullanılan Temel Kavramlar

Herkese merhaba. Bu yazıda ASP.NET Core MVC’de kullanılan temele kavramlar ile ilgili bilgi vermeye çalışacağım.

ASP.NET Core MVC, web uygulamaları oluşturmak için kullanılan geliştirilmiş bir framework’tür. Bu framework, kullanıcı arabirimi, iş mantığı ve veri erişimi katmanlarını ayrı ayrı tutmanızı sağlayarak uygulamanızın modüler ve bakımı kolay olmasını amaçlar. İşte ASP.NET Core MVC’nin temel kavramları:

1. MVC (Model-View-Controller): ASP.NET Core MVC, bu tasarım desenine dayanır. MVC, uygulamanızı üç ana bileşene ayırmanıza yardımcı olur:
   • Model: Veri ve iş mantığını temsil eder. Veri erişimi, doğrulama ve işlemleri bu katmanda gerçekleştirir.
   • View: Kullanıcı arayüzünü temsil eder. Kullanıcıya gösterilen veriyi ve UI bileşenlerini yönetir.
   • Controller: Kullanıcının etkileşimde bulunduğu arayüzü yönetir. Gelen istekleri alır, ilgili iş mantığını çalıştırır ve sonucu doğru görünüme ileterek kullanıcıya sunar.
2. Routing: ASP.NET Core MVC, gelen istekleri doğru denetleyici ve işlem metoduyla eşlemek için bir rota sistemi kullanır. Rota tanımlamaları, URL yapılarına dayalı olarak hangi denetici ve işlem metodunun çağrılacağını belirler.
3. Controller ve Action Metodları: Denetici sınıfları, kullanıcının taleplerini karşılamak için kullanılır. Her bir işlem metodu (action method), belirli bir işlemi gerçekleştirmek için kullanılır. Örneğin, bir kullanıcının giriş yapma isteği karşılanırken bir giriş denetici sınıfı ve bu sınıfta bir “Login” işlem metodu kullanılabilir.
4. View ve Razor: Razor, ASP.NET Core MVC’nin görünüm motorudur. Razor sayfaları, HTML ile karışık C# veya başka bir programlama diliyle kodlanabilir. Bu sayede dinamik içerik oluşturmak ve modele dayalı verileri görüntülemek mümkün hale gelir.
5. Model Binding: Gelen HTTP isteği verilerini, işlem metodu parametreleriyle otomatik olarak eşleme işlemidir. Bu sayede HTTP isteği verilerini doğrudan işlem metodu içerisinde kullanabilirsiniz.
6. Middleware: ASP.NET Core, isteği işlemeden önce ve sonra uygulanan yapı olan middleware’leri destekler. Örneğin, kimlik doğrulama veya güvenlik kontrolleri gibi işlemler için middleware’ler kullanabilirsiniz. Bu katmanla, kimlik doğrulama, loglama, sıkıştırma gibi işlevleri yerine getirebilirsiniz.
7. Dependency Injection (Bağımlılık Enjeksiyonu): ASP.NET Core, bağımlılıklarınızı yönetmek ve bileşenler arası bağımlılıkları enjekte etmek için dahili bir DI sistemi sunar. Bu, kodunuzun daha test edilebilir, modüler ve bakımı kolay olmasına yardımcı olur.
8. Veri Geçişi ve Validasyon: Kullanıcıdan gelen verilerin güvenli bir şekilde işlenmesi ve veri geçişi için validasyon mekanizmaları sağlanır. Bu, kötü niyetli kullanıcı girişlerine karşı koruma sağlar.
9. Filtreler: Filtreler, denetici veya işlem metodunun etrafında çalışan kod parçacıklarıdır. Örneğin, kimlik doğrulama veya güvenlik kontrollerini uygulamak için kullanılabilirler.
10. Layout ve Partial View’ler: Bir site veya uygulamanın tasarımını tutan genel görünümler (layout) ve belli parçaları temsil eden partial view’ler kullanılabilir. Bu, tekrarlayan kodu azaltmaya ve bakımı kolaylaştırmaya yardımcı olur.
11. Razor Pages: Razor Pages, ASP.NET Core’un web uygulamaları oluşturmak için kullanılan bir bileşen tabanlı yaklaşımıdır. ASP.NET Core MVC’nin yanı sıra geliştirilen bir diğer web uygulama modelidir. Razor Pages, daha basit ve daha hızlı web sayfaları oluşturmanıza olanak tanırken, ASP.NET Core MVC’nin daha geniş ve karmaşık yapısına kıyasla daha sade bir yapı sunar.
12. Tag Helpers: Tag Helpers, ASP.NET Core MVC’nin bir özelliğidir ve Razor görünümlerindeki HTML etiketlerini daha kolay ve esnek bir şekilde oluşturmanıza ve yönetmenize yardımcı olur. Bu özellik, HTML etiketlerini C# koduyla desteklemenizi ve dinamik içerikleri daha verimli bir şekilde oluşturmanızı sağlar.
13. View Components: View Components, daha karmaşık ve tekrar kullanılabilir bileşenleri oluşturmanıza olanak tanır. Örneğin, bir kenar çubuğu veya benzeri bileşenlerin oluşturulması için kullanışlıdır.
14. Bundling ve Minification: ASP.NET Core, CSS ve JavaScript dosyalarını birleştirme (bundling) ve küçültme (minification) işlevleri sunar. Bu, web sayfalarınızın hızını artırırken daha az kaynak tüketmesini sağlar.
15. Görünüm Modeli (View Model): Görünüm modeli, verileri denetici ve görünüm arasında taşımak ve görünümde göstermek için kullanılan bir sınıftır. Genellikle veri düzenlemesi veya özelleştirilmiş görünümler için kullanılır.
16. Async ve Await: Asenkron programlama kullanarak uygulamanızın daha yüksek performans ve daha iyi ölçeklenebilirlik elde etmesini sağlayabilirsiniz.
17. Paket Yönetimi (NuGet): Uygulamanız için dışarıdan alınan bileşenleri (paketleri) kolayca yönetmek ve güncellemek için NuGet paket yöneticisini kullanabilirsiniz.
18. Entity Framework Core Migration: Entity Framework Core Migration, veritabanı şemasını kodla yönetmeyi sağlar. Modelde yapılan değişiklikler otomatik olarak veritabanına yansıtılabilir.

Herkese çalışma hayatında ve yaşamında başarılar kolaylıklar.